زینک ( روی )

آخرین محصولات مشاهده شده

قرص یونی زینک آبیان دارو

زینک ( روی ) ▶

زینک (روی)؛ ریزمعدنی ضروری برای سلامت عمومی بدن

زینک یا روی یکی از ریزمغذی‌های حیاتی برای بدن است که با وجود نیاز کم به آن، در فرآیندهای بیولوژیکی متعددی نقش ایفا می‌کند. این عنصر معدنی در عملکرد سیستم ایمنی، ترمیم زخم‌ها، سلامت پوست و مو، رشد و تکامل سلولی و بسیاری از واکنش‌های آنزیمی مشارکت دارد. از آنجا که بدن توانایی ذخیره‌سازی طولانی‌مدت روی را ندارد، تأمین روزانه آن از طریق رژیم غذایی یا مکمل‌ها اهمیت ویژه‌ای دارد.

نقش‌ها و عملکردهای زینک در بدن

روی در بیش از ۳۰۰ واکنش آنزیمی دخیل است و عملکردهای گسترده‌ای در بدن دارد:

تقویت سیستم ایمنی: کمک به تولید و فعالیت سلول‌های دفاعی و کاهش حساسیت به عفونت‌ها
سلامت پوست و مو: مشارکت در سنتز کلاژن و بازسازی بافت‌ها، که به بهبود سلامت پوست و جلوگیری از ریزش مو کمک می‌کند
رشد و تکامل: به‌ویژه در دوران کودکی، نوجوانی و بارداری برای رشد مناسب استخوان‌ها و اندام‌ها ضروری است
بهبود ترمیم زخم‌ها: تسریع فرآیند بهبود زخم‌های پوستی و بافتی
سلامت باروری: در مردان بر کیفیت اسپرم و در زنان بر تعادل هورمونی اثر مثبت دارد
عملکرد حواس: به ویژه در حس چشایی و بویایی نقش مهمی دارد

منابع غذایی زینک

زینک به طور طبیعی در بسیاری از مواد غذایی وجود دارد. منابع اصلی آن عبارت‌اند از:

گوشت قرمز و مرغ
غذاهای دریایی مانند صدف و میگو
مغزها و دانه‌ها مانند بادام‌هندی و تخمه کدو
غلات کامل و حبوبات
لبنیات

جذب روی از منابع حیوانی بهتر از منابع گیاهی است، زیرا ترکیباتی مانند فیتات‌ها در گیاهان می‌توانند جذب آن را کاهش دهند.

علائم کمبود زینک

کمبود روی می‌تواند عوارض متعددی ایجاد کند که برخی از آن‌ها عبارت‌اند از:

ضعف سیستم ایمنی و افزایش ابتلا به عفونت‌ها
ریزش مو و شکنندگی ناخن‌ها
تأخیر در ترمیم زخم‌ها
مشکلات پوستی مانند آکنه و اگزما
اختلال در رشد کودکان
کاهش حس بویایی و چشایی
اختلال در باروری

گروه‌های در معرض کمبود

برخی افراد بیشتر در معرض کمبود روی قرار دارند، از جمله:

زنان باردار و شیرده
کودکان و نوجوانان در حال رشد
افراد گیاهخوار یا کسانی که مصرف گوشت کمی دارند
سالمندان
مبتلایان به بیماری‌های گوارشی یا جذب ضعیف مواد مغذی

مکمل‌های زینک

مکمل‌های زینک در اشکال مختلفی مانند قرص، کپسول، شربت یا قرص جوشان عرضه می‌شوند. این مکمل‌ها معمولاً برای پیشگیری یا درمان کمبود روی، بهبود سلامت پوست و مو، تقویت سیستم ایمنی و حمایت از رشد به کار می‌روند. انتخاب شکل و دوز مناسب باید تحت نظر پزشک یا متخصص تغذیه انجام شود.

مقدار مورد نیاز روزانه

میزان نیاز روزانه به روی بسته به سن و جنس متفاوت است:

مردان بالغ: حدود ۱۱ میلی‌گرم
زنان بالغ: حدود ۸ میلی‌گرم
زنان باردار و شیرده: حدود ۱۱ تا ۱۲ میلی‌گرم
کودکان و نوجوانان: بین ۳ تا ۹ میلی‌گرم بر اساس سن

ایمنی و عوارض احتمالی

مصرف روی در دوزهای توصیه‌شده ایمن است، اما مصرف بیش‌ازحد می‌تواند مشکلاتی ایجاد کند، از جمله:

تهوع و مشکلات گوارشی
سردرد و بی‌حالی
کاهش جذب مس و ایجاد کمبود این عنصر
ضعف سیستم ایمنی در صورت مصرف طولانی‌مدت دوزهای بالا

به همین دلیل، مصرف مکمل‌های زینک باید کنترل‌شده و مطابق نیاز فردی باشد.

جمع‌بندی

زینک (روی) یکی از ریزمغذی‌های ضروری برای سلامت بدن است که در فرآیندهای حیاتی مانند تقویت سیستم ایمنی، رشد و ترمیم بافت‌ها، سلامت پوست و مو و باروری نقش کلیدی دارد. با توجه به اینکه بدن نمی‌تواند این ماده را ذخیره کند، تأمین روزانه آن از طریق رژیم غذایی یا مکمل‌ها ضروری است. استفاده آگاهانه از مکمل‌های زینک، همراه با رژیم غذایی متعادل، می‌تواند به ارتقای سلامت عمومی و پیشگیری از بسیاری مشکلات ناشی از کمبود این ریزمغذی کمک کند.